Freediving คือ วิธีดำน้ำอย่างหนึ่งซึ่งใช้เทคนิคการกลั้นหายใจดำลงไปใต้น้ำ โดยไม่ใช้ถังออกซิเจนหรืออุปกรณ์ช่วยหายใจอย่างอื่น Freediving มีจุดกำเนิดมาจาก  คนที่ใช้ชีวิตอยู่ใกล้ทะเล ใช้เพื่อดำน้ำลงไปหาอาหารจนกระทั่งพัฒนามาเป็นกีฬาดำน้ำ Freediving คือ อะไร

Freediving คือ อะไร ?

ในปัจจุบัน Freediving  กำลังเพิ่มความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ หลายคนสนใจเพราะ เป็นกีฬาที่ท้าทาย ช่วยให้ใกล้ชิดกับธรรมชาติใต้ทะเลยิ่งขึ้น พัฒนาสมาธิในอีกระดับ และทำให้เที่ยวทะเลได้สนุกมากขึ้น

การดำน้ำแบบฟรีไดฟ์  คล้ายๆกับ  Snorkeling เราสวม Mask และ Snorkel เหมือนกับการ Snorkeling แต่จะไม่สวมชูชีพ และมักสวม Fins  (ตีนกบ) เพื่อช่วยให้ว่ายน้ำได้ง่ายขึ้น

 Freediving คือ อะไร

ที่ไม่ใส่ชูชีพเพราะว่าเราต้องการลงไปใต้น้ำที่ระดับความลึกมากกว่า 5 เมตร โดยกลั้นหายใจดำลงไป สัมผัสโลกใต้น้ำ ตลอดจนสามารถถ่ายรูปต่างๆได้ด้วยกล้องใต้น้ำ ขณะดำลงไปใต้น้ำ แรงกดอากาศจะเพิ่มขึ้น ทำให้รู้สึกหูอื้อปวดหู  ดังนั้นการเคลียร์หู (ปิดปากปิดจมูกออกแรงเป่าลม) จะช่วยลดอาการดังกล่าวได้ ทำให้ดำได้ลึกขึ้นได้

และหากหายใจได้ถูกต้อง เมื่อเรา ใส่ Mask และคาบ Snorkel คว่ำหน้าลงน้ำแล้ว ตัวจะลอยปริ่มน้ำ ปลายท่อจะพ้นน้ำอยู่แล้ว ดังนั้นแม้คนที่ว่ายน้ำไม่เป็น หรือไม่แข็ง  หากเรียนรู้ ฝึกฝนอย่างถูกต้อง ก็สามารถดำ ฟรีไดฟ์ได้

การฝึกฟรีไดฟ์ควรฝึกร่วมกับครูผู้สอนหรือ ผู้ที่มีประสบการณ์มาก่อนและไม่ควรดำน้ำคนเดียว เนื่องจากฟรีไดฟ์เป็นกีฬาที่มีความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บหรือหมดสติในน้ำได้

คนที่พึ่งเริ่มสนใจกีฬา ชนิดนี้มักจะได้ยิน ได้เห็นคำย่อต่างๆ ที่ใช้กันในกลุ่ม Freediving ผมเลยรวมศัพท์ที่ใช้กันบ่อยๆไว้ในบทความนี้

     Freediving ชนิดต่างๆ

STA – Static Apnea  เป็นวิธีที่ใช้ในการฝึกและแข่งขัน  ซึ่งการฝึกแบบ STA จะเป็นการฝึก กลั้นลมหายใจให้นานที่สุด ดังนั้นคนที่กลั้นหายใจแบบ Static จะลอยตัวนิ่งๆ โดยไม่เคลื่อนไหวร่างกาย เพื่อทำให้ร่างกายใช้ออกซิเจนให้น้อยที่สุด

DYN – Dynamic หรือ เป็นการดำน้ำแบบใช้ Fins โดยจะต้องกลั้นหายใจและว่ายใต้น้ำโดยใช้เทคนิคตี fins แบบต่างๆและทำตัวให้ต้านน้ำน้อยที่สุด เพื่อว่ายให้ได้ระยะทาง ไกลมากที่สุด

DNF – Dynamic no fins  หลักการทั่วไปจะเหมือนกับ DYN จุดที่แตกต่างกันคือ การดำน้ำแบบ DNF จะเป็นการดำน้ำแบบไม่ใช้ Fins

FIM  – Free immersion   แข่งขันโดยการกลั้นหายใจและมือสาวเชือกเอาหัวปักพื้นลงทะเลแนวดิ่ง ดำลงไปให้ได้ลึกที่สุด การฝึก FIM ยังใช้เป็นการฝึกเบื้องต้นในการทำ Head down equalization อีกด้วยเพราะเราสามารถควบคุมความเร็วในการดึงเชือกได้

CWT – Constant weight with fins ดำน้ำแบบ CWT จะเป็นการดำน้ำโดยใช้ fins และใช้ตะกั่วถ่วงน้ำหนัก ดำลงไปในแนวดิ่งให้ลึกที่สุดและกลับขึ้นมาบนผิวน้ำโดยปลอดภัย

CNF – Constant weight no fins เป็นการดำน้ำลงไปให้ลึกที่สุดแบบเดียวกับ CWT แต่ไม่ใช้ fins

VWT – Variable Weight ใช้น้ำหนักถ่วงดำลงไปใต้น้ำให้ลึกที่สุด แล้วทิ้งน้ำหนักไว้ข้างล่าง เวลาขึ้นมาผิวน้ำดึงเชือก หรือว่ายขึ้นมาเอง

NLT – No-Limits เกาะ sled ดำลงไปใต้น้ำ เวลาขึ้นใช้บอลลูนขึ้นสู่ผิวน้ำ

     อาการผิดปกติต่างๆของร่างกายเวลาดำน้ำ

Hypoxia – สภาพออกซิเจนในกระแสเลือดต่ำผิดปกติ มือ เท้าหรือปากอาจซีดจนกลายเป็นสีเขียวเนื่องจากเลือดมีออกซิเจนน้อยเกินไป

Hypoxia fit – หรือ LMC (Loss motor control) ไม่สามารถควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายได้เนื่องจากออกซิเจนในเลือดต่ำผิดปกติ หรือบางคนเรียกว่า Samba เนื่องจากร่างกายสั่นไม่หยุด

Hypercapnia – ปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูงกว่าค่าปกติ

Hypocapnia – ปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดต่ำกว่าค่าปกติ

Blackout (BO) – อาการหมดสติเนื่องจากร่างกายมีออกซิเจนน้อยเกินไป

Shallow water blackout (SWB) – หมดสติในขณะขึ้นสู่ผิวน้ำในระยะสิบเมตรก่อนถึงผิวน้ำ โดยมากเกิดขึ้นหลังจากดำลงไปลึกๆ ทำให้ปอดหดตัวเนื่องจากแรงดันน้ำ ขณะขึ้นสู่ผิวน้ำปอดขยายตัวและดึงออกซิเจนออกจากกระแสเลือดทำให้ร่างกายมีออกซิเจนไม่พอและหมดสติในที่สุด

     ปริมาตรของปอด

TLC – Total Lung Capacity ความจุสูงสุดของปอดหลังจากหายใจเข้าไปเต็มที่

VC – Vital Capacity ปริมาณของอากาศที่เราสามารถหายใจเข้าหรือหายใจออก

RV – Residual Volume ปริมาณของอากาศที่เหลืออยู่ในปอดหลังจากเราหายใจออกไปเต็มที่

TV  – Tidal Volume ปริมาณของอากาศที่เราหายใจเข้าหรือออกแบบปกติสบายๆ

IRV – Inspiratory Reserve Volume ปริมาณของอากาศที่เราสามารถหายใจเข้าไปได้อีกหลังจากหายใจเข้าแบบปกติ

ERV – Expiratory Reserve Volume ปริมาณของอากาศที่เราสามารถหายใจออกไปได้อีกหลังจากหายใจออกแบบปกติ

FRC – Functional Residual Capacity ปริมาณอากาศที่เหลืออยู่ในปอดหลังจากหายใจออกแบบปกติ

Packing – วิธีอัดอากาศเพิ่มลงไปในปอดหลังจากหายใจเข้า

Over-packing – การอัดอากาศเข้าไปในปอดมากเกินไปจนทำให้เกิดอาการ Blackout

Reversed packing – เป็นวิธีดึงอากาศออกจากปอด หลังจากหายใจออกมาจนสุดแล้ว

คำศัพท์ทั่วไป

Buddy – คู่หูหรือเพื่อนไปดำน้ำ คอยดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกันเพื่อความปลอดภัยและ buddy ที่มีประสบการณ์ยังสามารถช่วยแนะนำเทคนิคในการดำน้ำได้ด้วย

PB (Personal Best) – สถิติที่เราทำได้ดีที่สุดในแต่ละประเภท ไม่ว่าจะเป็นสถิติ STA, DYN, FIM, CWT ฯลฯ

Freefall – เมื่อดำลงไปลึกจนถึงระดับหนึ่งปอดจะหดตัวลง ทำให้จมลงไปข้างล่างเรื่อยๆโดยไม่ต้องว่ายน้ำ

Equalization – วิธีปรับแรงดันในหู หรือ หน้ากาก เพื่อป้องกันความเจ็บปวดขณะดำลงไปใต้น้ำ

Squeeze – อาการเจ็บปวดจากแรงดันใต้น้ำ เกิดขึ้นบริเวณ หู, โพรงไซนัส, mask และปอด

Oxygen assisted static – ใช้ออกซิเจนบริสุทธิ์ เพื่อทำให้ดำน้ำได้นานขึ้น

ร้านอุปกรณ์ Freediving